จังหวัดราชบุรีตั้งอยู่ทางภาคตะวันตกของประเทศไทย มีความสำคัญทั้งทางด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และการ เป็นเมืองหน้าด่านที่มีบทบาทมาตั้งแต่อดีต ราชบุรีจึงเป็นเมือง ที่มีเรื่องราวยาวนานและน่าสนใจอย่างยิ่ง

จากหลักฐานทางโบราณคดีพบว่า บริเวณจังหวัดราชบุรี มีผู้คนอาศัยอยู่มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ต่อมาในสมัย วัฒนธรรม ทวารวดี ได้เกิดเมืองสำคัญขึ้นคือ เมืองคูบัว ซึ่ง ปัจจุบันยังคงมีซากโบราณสถาน วัดเก่า และงานศิลปะที่ สะท้อนถึงความรุ่งเรืองในอดีต เมืองคูบัวถือเป็นหนึ่งใน ศูนย์กลางทางศาสนาและการปกครองของดินแดนแถบนี้

ราชบุรีถูกผนวกเข้ากับอาณาจักรสุโขทัยในสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช และต่อมาในสมัยกรุงศรีอยุธยา ราชบุรีได้ทำหน้าที่เป็นเมืองหน้าด่านที่สำคัญทางตะวันตก ทำหน้าที่ป้องกันการรุกรานจากพม่า ด้วยทำเลที่ตั้งติดกับชายแดน จึงนับเป็นเมืองยุทธศาสตร์ที่กองทัพไทยใช้เป็นฐานป้องกันบ้านเมืองมาโดยตลอด

ราชบุรีมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับพระมหากษัตริย์ไทย โดย เฉพาะอย่างยิ่ง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) เคยดำรงตำแหน่ง หลวงยกกระบัตรเมืองราชบุรี ก่อนเสด็จขึ้นครองราชย์ ทำให้เมืองนี้มีความสำคัญยิ่งทางประวัติศาสตร์ นอกจากนี้ในช่วงสงครามเก้าทัพ ราชบุรีก็เป็นพื้นที่สมรภูมิสำคัญอีกครั้งหนึ่ง